تحقیق ,مقاله,پاورپوینت علمی,پرسشنامه,مدیریت,حسابداری

بناهاي دوره سلجوقي 

بناهاي تاريخي زمان سلجوقيان كه تاكنون به جاي مانده اغلب جنبه مذهبي دارند و از آثار موجود اين دوره چنين استنباط مي‌شود كه سلجوقيان ساختن مساجد، مدارس و مقبره‌ها را بر ديگر بناها ترجيح داده‌اند. زيرا از بناي خاكها، خانه‌ها، و ديگر آثار معماري اين دوره اطلاع زيادي در دست نيست. تنها در سالهاي اخير در اثر كاوشهاي علمي كه در بعضي از نواحي ايران به عمل آمده چند نمونه از اين نوع معماري سلجوقي كشف شده است كه از بقاياي مختصر آن مي‌توان تصويري از اين نوع معماري در ذهن ايجاد كرد. با نگرشي كوتاه به آثار معماري اين دوره ايران، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه كوشش سلجوقيان بيشتر در به وجود آوردن بناي ساختمانهاي از نوع مسجد متمركز گرديده است و براي رسيدن به اين هدف با استفاده از عناصر معماري ساساني (گنبد، ايوان، حياط) و اسلوب ساختمانهاي طاقدار و ديگر روشهاي مختلف توانسته‌اند خاصيت و كيفيت دقيقي به معماري اين دوره ايران ببخشند و در نتيجه معماري شكل مشخص ايراني به خود گرفته، طرح حياط چهار ايواني با رواقهاي اطراف آن اساس معماري سلجوقيان را در بناهاي مذهبي و غيرمذهبي تشكيل داده است.

الف) بناهاي مذهبي 

1- مساجد

در نيمه دوم قرن پنجم هجري، هنر معماري ايران به درجه كمال و شكوفايي خود رسيد و صفات خاص اين دوره با قدرت سياسي و شور مذهبي آن در معماري و بناي مساجد كه در‌انگيزترين آثار معماري اسلامي به شمار مي‌رود تجلي يافت، و معماران زمان سلجوقي با استفاده از فرمهاي زمان ساساني و مهارت در به كار بردن آنها به عوامل و عناصري كه بتوان با آن مساجد بزرگ را بنا كرد دست يافتند، و سبك معماري چهار ايواني در بناهاي مذهبي، بخصوص در مساجد اين زمان متداول شد و بيشتر ابنيه ايران بر محور معماري چهارايواني ساخته شدند. اين سبك معماري نه تنها در ايران بلكه در بيشتر سرزمينهاي اسلامي تحت سلطه سلجوقيان رواج يافت و، در نتيجه، مساجد بزرگي با اين طرز معماري در كشورهاي اسلامي ساخته شد. با يك نظر اجمالي به مساجد مهم ايران كه بعد از دوره سلجوقيان احداث شده است، بخوبي مي‌توان ديد كه طرح مزبور تا چه اندازه سرمشق و نمونه عمومي مساجد در ادوار بعدي گرديده است، به طوري كه هم اكنون نيز پيروي از شيوه مزبور ادامه دارد. با در نظر گرفتن اينكه ادامه اين شيوه معماري، بعد از دوره سلجوقيان بيانگر همان ويژگي معماري ايران است كه از تداوم بي‌نظيري برخوردار مي‌باشد. مي‌توان گفت معماري ايران در سير تحولي خود در هر دوره، از تجارب گذشتگان سود جسته و با تكامل آن توانسته است آثار با ارزشي خلق كند كه امروزه مايه مباهات ما ايرانيان است. نقشه و طرح كلي مساجد، در شكل كامل خود، در اين دوره داراي خصوصيات ذيل است: