کيوي ميوه درخت تاک چوبي و بزرگي از رده Actinidia ( رسته Ericales ، خانواده Actinidiaceae ) است که در آب و هواي معتدل رشد مي کند. دربازار جهاني آنرا kiwifruitمي گويند اما در شمال آمريکا معمولاً آنرا کيوي مي نامند. متداول ترين نوع کيوي ( Actinidia deliciosa) تقريباً به اندازه تخم مرغ است ( حدوداً به طول 6 سانتيمتــر و 5/5 تا 4/5 سانتيمتر محيط) و کاملاً گرد نمي باشد. داراي پوستي کرکدار به رنگ قهوه اي کمرنگ است که معمولاً مصرف نمي شود. گوشت داخل آن سبز روشن و داراي رديفهايي از دانه هاي خوراکي کوچک وسياه است. بافت اين ميوه نرم و طعم آن گاهي اوقات مثل ترکيبي از توت فرنگي ، موز و آناناس مي باشد.نام اين ميوه را از روي کرکهاي روي پوست آن که کاملاً شبيه پرهاي پرنده اي در نيوزيلند به همين نام است گرفته اند.
طبقه بندي
94 گونه ازکيوي به ثبت رسيده است که از بين آنها موارد زير را براي ميوه آن کشت مي کنند:
● Actinidia deliciosaکه سابقاً Actinidia chinensis ناميده مي شد و بيشترين نوع تجاري محسوب مي شود.
● Actinidia chinensisکه شباهت بسيار زيادي به Actinidia deliciosaدارد اما گوشت آن به رنگ سبز ، زرد و حتي قرمز- زرد مي باشد.
● Actinidia arguta, kokuwa, tara vineيا کيوي با دوام که کوچکتر است ( 15 –10گرم) و داراي گوشتي و پوستي سبز وخوراکي و مقاوم تر از A.deliciosa مي باشد.
●کيوي مقاوم Actinidia cordifolia که مشابه A.argutaاست.
●کيوي مقاوم Actinidia purpurea که همانند A.arguta اما داراي گوشتي قرمز است.
● Actinidia kolomikta, kolomikta, arctic beautyيا کيوي شمالي که ميوه هايي بسيار کوچک ( 8 گرم ياکمتر) توليد مي کند و مقاوم ترين گونه محسوب مي گردد ( تاحدود 40- درجه سانتيگراد).
● Actinidia polygama, silver vineداراي ميوه هايي ريز است.
پرورش دهندگان ، با پيوند گونه هاي قبلي گونه هاي پيوندي را بوجود آورده اند